Imię Jakub nosiło dwóch apostołów. Dlatego też jednego z nich nazywamy Większym lub Starszym, a drugiego Młodszym lub Mniejszym. Przypuszczalnie nie chodzi tu o wiek, ale o kolejność przystępowania do Pana Jezusa. Niektórzy twierdzą, że Jakub otrzymał przydomek Mniejszy, gdyż był niższy wzrostem od swego imiennika.

Św. Jakub Młodszy był bratem św. Judy Tadeusza i prawdopodobnie także św. Szymona – również apostołów. Pochodził z Nazaretu. Nazywany jest także bratem lub krewnym Pana Jezusa, był bowiem prawdopodobnie synem Marii Kleofasowej – siostry lub bratowej św. Józefa. Św. Jakub Młodszy w spisie apostołów z reguły bywa wymieniany przy końcu, prawdopodobnie znaczy to że późno przystąpił do Pana Jezusa.

Po Zmartwychwstaniu Jakub pracował z apostołami nad założeniem i umocnieniem pierwszej gminy chrześcijańskiej. Po śmierci Jakuba Starszego w 44 r. został też jej przewodniczącym. Musiał zyskać sobie duży autorytet, skoro nawet św. Piotr – ustanowiony przez samego Jezusa głową Kościoła – liczył się z jego zdaniem. Jakub od nawróconych na chrześcijaństwo Żydów żądał zachowywania Prawa Mojżeszowego. Między rokiem 45 a 49 św. Jakub napisał List do wiernych Kościoła narodowości żydowskiej. List ten jest zbiorem praktycznych pouczeń dla pierwszych chrześcijan.

O śmierci św. Jakuba pisze znany historyk żydowski, Józef Flawiusz. W 62 r. w czasie, gdy w Judei nie było rzymskiego namiestnika, ponieważ jeden umarł, a drugi był dopiero w drodze, arcykapłan Ananos zwołał Sanhedryn i postawił przed sądem Jakuba oraz kilku innych. Oskarżył ich o naruszenie prawa i skazał na ukamienowanie. Hegezyp dodaje, że podczas kamienowania pewien folusznik doskoczył do apostoła i uderzył go pałką w głowę. W ten sposób go dobił. Euzebiusz tymczasem podaje, że najpierw strącono św. Jakuba z wieży świątyni żydowskiej w Jerozolimie.

W roku 351 na skutek objawienia, jakie miał św. Epifaniusz, znaleziono relikwie św. Jakuba, Zachariasza i Symeona. Na miejscu tym wystawiono ku ich czci grobowiec-kaplicę. Za panowania cesarza Justyniana (565–578) przeniesiono je do Konstantynopola, do kościoła wystawionego ku ich czci. Obecnie relikwie św. Jakuba przechowywane są w bazylice św. Filipa i Jakuba w Rzymie.

Święto ku czci Jakuba, tak jak i Filipa apostoła, pierwotnie obchodzono 1 maja, od 1955 r. – 11 maja, a po reformie kalendarza w 1969 r. przeniesiono je na 3 maja. Ponieważ jednak w Polsce w tym dniu obchodzimy uroczystość ku czci Matki Bożej Królowej Polski, u nas obchodzimy je 6 maja.

Wśród apokryfów znana jest Ewangelia Jakuba, zwana także Protoewangelią Jakuba, która pochodzi z II wieku.

Imię Jakub pochodzi z języka hebrajskiego: Jaaqob – „niech Bóg strzeże”.

Św. Jakub Mniejszy jest patronem Fryzji, a razem ze św. Filipem: kapeluszników, kramarzy, sklepikarzy, paszteciarzy, foluszników, garbarzy i cukierników.